[L][L]De kleine zaal van Vredenburg was vannacht, tijdens de 26ste Nacht van de Poëzie, ingericht als gedoogzone voor de rokers. Een goede plek om even te vluchten, weg van de bomvolle zaal en een teveel aan saaie optredens – ‘nee ik wil geen applaus’. Ook had vooral de avond last van onverstaanbare dichters – als je kunt schrijven betekent het niet dat je ook voor kunt lezen dames en heren dichters en organisatoren. De nacht eindigde euforisch: de beste dichters waren tot het laatst bewaard en het muzikale slot van singer/songwriter Dayna Kurtz was het absolute hoogtepunt.
Tot middernacht vroeg ik me af of dit de laatste keer was dat ik de Nacht zou gaan bezoeken. Mijn gezelschap en ik werden niet geraakt door de dichters, op Tsjêbbe Hettinga na, de zeer slecht ziende dichter die uit het hoofd en als was het een muzieksolo, zijn gedicht It doarp / Always ready swingend voordroeg. Op de grote schermen werd de vertaling geprojecteerd en het was alsof ik even terug ging in de tijd en het platte land zag door de ogen van een kind die glinsteren bij het aanzicht van het nieuwe ijs.
Na Hettinga hadden we de tijd om in de gangen te struinen op zoek naar boeken die niet mochten blijven liggen. In de rokersruimte vroegen we ons af hoe het kwam dat het maar niet raakte. Het geluid stond veel te zacht, maar ook na enige inspanning kwamen woorden niet aan, of ze waren niet voor onze oren geschreven. ‘Maar’, zei ik ‘wat ik wel weet is dat de voorgaande jaren de klapper pas kwam na middernacht’. Een meisje kwam naar mij toe. ‘Dus jij vindt er ook helemaal niets aan?’, zei ze. Ik beaamde dat. ‘Maar ik vond het vorig jaar ook pas leuk na twaalven, en de jaren ervoor ook. Was jij er ook toen Mustafa Stitou en Ingmar Heytze zo fantastisch voordroegen?’ Ze knikte. ‘Het gebeurt dus pas na twaalven. Vandaar dus de naam Nacht van de Poëzie’, concludeerden we lachend. ‘Maar ik moet met de nachttrein nog terug naar Enschede’, zei ze sip. Wat een triestheid: voor de nacht begint met de trein terug moeten naar Enschede. Wel een mooie basis voor een zwaarmoedig gedicht trouwens.
Ineens zag ik op een monitor een flits van Esther Jansma. Ik besloot het er weer op te wagen en dat was een goede gok. Zij was de eerste die helder en gepassioneerd voordroeg. Daarna zagen we Anton Korteweg en Charles Ducal voorbij zeilen. En ademloos trokken de mannen ons een wereld in van ouderdom en verval – en je daar op humorvolle wijze bij neerleggen (Korteweg) – en hoe Jezus nog steeds wordt verraden door zijn discipelen in de 21ste eeuw (Ducal). Voor het eerst rolden de lachen uit onze monden. De nacht was begonnen. En het hield niet meer op.
Ivo de Wijs bewees nog later dat rijmende gedichten geen rijmelarij à la Driek van Wissen (Godzijdank dit jaar niet uitgenodigd) hoeft te betekenen. De overgeblevenen die geen trein of bed moesten halen genoten van zijn speedgedichten, van zijn geweldige dictie en van het op de hak nemen van zichzelf en sporters om je vervolgens in te pakken met de liefde voor zijn zoon. En deze dichter vond het zo te zien heerlijk dat er hard en langdurig geapplaudisseerd werd.
Diana Ozon liet zien dat ze nog geen spat van haar kracht had verloren in haar pleidooi voor het wereldburgerschap voor iedereen en Zwagerman gooide de katheder, dat monsterlijke ding waarop je als dichter je kunstje op moet zeggen, met een krachtig gebaar aan de kant en greep een losse microfoon zodat hij al gebarend en lopend kon zijn werk voor kon dragen.
En toen werd het laat. Diep in de nacht, nieuwe en oude tijd. Een kleine in het zwart geklede vrouw betrad het podium. Met akoestische gitaar. Ze mompelde iets over great to be with an audience who likes poets, en vervolgens maakte juist zij, Dayna Kurtz, de 26ste nacht van de Poëzie absoluut on-ver-getelijk. We bogen allevier over de railing om te kijken waar al dat prachtigs vandaan kwam. Hoe kon iemand zo’n bereik hebben, hoe kon een stem zo breekbaar zijn en je vervolgens zo intens je bij je strot pakken. Hoe kon een gitaar in haar eentje klinken als 10 Ry Cooders’ bij elkaar?
Kurtz’ muziek laat zich niet omschrijven als Country of Jazz, folk of wat dan ook. Het raakte mij diep in mijn ziel. Na afloop hadden we dorst. Dorst naar drank en naar meer Dayna. Ik rende de trappen af naar beneden omdat ik het vermoeden had dat ergens iemand cd’s van haar stond te verkopen, en die cd wilde ik. En na een half rondje lopen zag ik haar zitten. De longen uit haar lijf gezongen maar vervolgens gewoon je cd’tjes uitpakken en signeren voor een hele nieuwe lading fans. That’s life. ‘When will be your next performance in the Netherlands?’ vroeg ik haar nadat ik haar had verteld dat haar concert amazing was – iets dichterlijkers kwam niet uit mijn mond. ‘Oh, I am such a bad promotor of myself. I completely forgot to tell you folks that on May the first I will be playing at Paradiso, Amsterdam’. Tip voor diegenen die de eerste mei niets te doen hebben ’s avonds: ga luisteren naar Dayna Kurtz.
Voordaan, 26 maart 2006
(op 3 april 2007 heb ik onderstaand YouTube filmpje geplaatst. Dit nummer, "Another Black Feather" zong ze ook tijdens de nacht van de Poezie, en is de title track van haar laatste album met de gelijknamige titel.)
@ Croisabel: Beth Orton heeft een fantastische stem! Jaa, hemels. Hoorde haar voor het eerst op een door Everything but the Girl geproduceerde cd, en je brengt me ineens weer op het idee om haar nieuwere werk te gaan zoeken! Mutual thanx!
Ik word helemaal hongerig naar meer als ik dit lees en dan heb ik haar nog niet gehoord! Voor de mensen die in Nederland zijn, grijpen die kans!
Ik had – in mindere mate – zo’n moment toen we laatst lekker ergens koffie zaten te drinken. Er stond prachtige muziek op en we hadden allebei de associatie met de mooiste liedjes van Anouk. De dame wiens cd gedraaid werd was: Beth Orton. Tip van Croisie!
@Voordaan
Ah, nee niet over/van die nacht. Maar het fenomeen recensie op zichzelf bedoelde ik. 🙂
@ App: ik dacht even dat er twee recensies van de nacht waren. Maar dan ben ik toch in mijn uppie. Hier dan. Niet erg overigens ;-D
@ Erpeejazz: wat verbaster jij onze taal wonderschoon. GerKou zoals jij hem noemt heeft inderdaad een mooi oevre. De enige tip die ik hem zou willen geven: koop een passend kunstgebit. Het geklapper en geslis was haast niet om aan te horen….
dank voor t verslag.inderdaad, het is lang niet alle poweten gegegeven om hun sterrenstof ook nog eens met de noodzakelijke power voor te dragen voor een bomvolle zaal met publiek: de foto heden in de VK met de door mij zeer bewonderde bard GerKou deed me reeds om t ergste vrezen en na uw recensie weet ik t zeker: mijden als de pokkepest, die zovelste nacht van de powesie zeg nou zelf wat is een nacht per jaar?). Terwijl iemand als GerKou zeer indrukwekkend voordraagt, getuige oa de eetleesenproef-ceedee "dit is alles" (isbn 90-6169-771-9): goed voor de andere 364 nachten en 365 dagen van elk jaar!
@Voordaan
Goed beschouwd zijn er nog twee:
– http://www.volkskrantblog.nl/bericht/40874 en
– http://www.volkskrantblog.nl/pub/blogs/entry.php?id=40861.
Het zijn andersoortige recensies, maar toch.
dank allen, leuk om zo anders de nacht te beleven en dat blijkbaar ook over te kunnen brengen. Volgend jaar inderdaad eerst uitgebreid eten en pas om 22.00 uur naar de nacht.
En App, waar staat die andere recensie? En over wat? Kan niets vinden…
…in het Journaal stukje Korteweg, veel applaus maar de reden ontging me. Je moet er dus bij zijn en dank dat ik dat door jouw verslag even kon!
Mooi dat we nu ook recensies tegenkomen op het VK-weblog. Dit is de tweede al binnen 24 uur!
Mooi verslag, volgende keer wat later die kant op ?
Woorden, mooi stuk Daan, liefs Moonfairy
Van Maria Goos begreep ik dat hij een ernstig auto ongeluk had gehad. Hij schijnt gelukkig toch weer enigszins te herstellen.
Red, dit wist ik niet van Kopland. Ik was vorig jaar nog zeer onder de indruk van zijn voordracht. Dank voor je compliment!
Wat schrijf jij toch akelig goed en mooi.Deze tekst is weer een gedicht op zich. Ik ben een norme poeziefreak maar ik kan heel moeilijk naar gedichten luisteren. Na lezing van je verhaal begrijp ik dat ik het voorlezen van gedichten als het beluisteren van muziek moet zien. Maar dan wel Dayna Kurtz. Of Rutger Kopland schiet me nu plotseling te binnen. Deze dichter (die ondertussen helaas zijn geheugen aan het verliezen is: erger kan niet!) las op zijn 70e verjaardag enkele gedichten voor in de Grote Kerk van Watou, een plaatsje in het Vlaamse Westland waar elke zomer een poezie- i.c.m. beeldende kunst kunstfestival gehouden wordt. Een lege plek om te blijven! Ook wat jouw beschreven ervaring betreft blijkbaar.
Heb zelf niet zoveel met gedichten, maar jouw verslag maakt het de moeite waard. Maar die nachten doorhalen….vroeger waren de nachten korter, toch?
ja, mooi! Dat is echt iets om te missen, die nacht. Vond het altijd geweldig. Helaas wordt Paradiso niets die datum, lijkt me zeer aardig!
Mooie weergave van ‘een dichterlijk avontuur’! Ben erg benieuwd naar de muziek, kom later nog wel even luisteren (wanneer je het geluid aan de praat hebt gekregen).
Dayna Kurtz heeft al enkele meeslepende diepe en rauwe schone cd s uitgebracht…poetisch samengebracht met melodieen waar je u tegen kan zeggen……Mooi dat zij jou avond vulde! Prachtig verslag ! ; )
Oke, morgen. Is goed. Ik had een minuutje moeten wachten. Stuk ongeduld, die Jos…;-))
Fantastisch verhaal Daan! Maar wat is er toch met de muziek? Die is slechts af en toe bij mensen te horen. Bij jou hoor ik ‘m nu helaas ook niet. Geert-Jaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaan!
Het was heel lang niet zo laat! (half zes nieuwe tijd…) En die muziek, morgen hoor! Moet nu slapen!
Kan het helaas niet horen, maar je enthousiasme spreekt boekdelen! Leuk zo’n nacht. Ik was aan het swingen op een blingbling feestje. Lang niet zo lang op geweest! De muziek was niet om over naar huis te schrijven, dat was bij jou beter geregeld!
ik hoor het muziekje niet helaas. Leuke nacht had jij.
krijger niet aan de praat jammer
Mooie recensie @Voordaan!
Gelukkig kwam het laat in de avond/nacht cq vroeg in de morgen helemaal goed en hadden jullie een prachtige afsluiting met Dayna Kurtz. Heb haar geloof ik weleens gehoord maar ga even kijken of ik op internet nog wat over haar kan vinden (met muziek).
Hoi Fran, De nacht komt nog helemaal bij de VPRO Online te staan, en Dana Kurtz krijg ik op de een of anderen manier vanavond niet op mijn blog. Wordt aan gewerkt..
Oh ik ben een beetje dozig
sorry
gelukkig
er is geluid
nu luisteren
dag Daan
bedankt voor je verslag
Korte Verhandeling
op het Journaal gezien
Twee keer de Wijs
En toch is hij zoals je
zelf schrijft niet flauw
lachwekkend
Waar kunnen we DW op internet een stukje luisteren?
Ze is geweldig en heeft een goeie nieuwe cd die net wel of misschien nog niet uit is hier? Black Feather. Ze is ook bij BvD geweest. En wat Tsjebbe Hettinga betreft daar heb ik eens over geschreven. Geweldig meeslepend he? Verder heb ik zelf helemaal niks met dichten in de gesproken vorm. Jammer vind ik dat wel, en ook een beetje leeg van mezelf, maar wie weet ever..
Voordaan@ ik wist niet dat u ook gedichten gek was!
Bedankt voor aanprijzing, 1 mei, moeilijke dag… als ik in Amsterdam zou zijn!
Sterkte en Selam!